Wakuole

Mimo że lizosomy zidentyfikowano prawie we wszystkich rodzajach komórek zwierzęcych, ich obecność w komórkach roślin i grzybów jest nadal kwestią dyskusyjną. Wiele funkcji, które lizosomy pełnią w komórkach zwierzęcych, w komórkach roślinnych wykonuje duża, otoczona błoną organella, zwana wakuola. Błona ją otaczająca, zwana tonoplastem, jest częścią układu endomembran. Termin wakuola, co oznacza ?pusty”, pochodzi stąd, że organella ta nie zawiera żadnych struktur wewnętrznych. Część biologów używa zamiennie terminów wakuola i pęcherzyk, należy jednak pamiętać, że wakuole są zwykle większe i czasem powstają przez zlanie się wielu pęcherzyków. Pęcherzyk jest natomiast zwykle definiowany jako mała obłoniona struktura, zawierająca przenoszony ładunek. Wakuole odgrywają ważną rolę w rozwoju i wzroście roślin. Niedojrzałe komórki roślinne są zwykle małe i zawierają liczne niewielkie wakuole. W miarę wypełniania się wodą powiększają się one i łączą w jedną dużą wakuole centralną. Powiększanie się komórki roślinnej jest głównie spowodowane gromadzeniem się wody w wakuoli centralnej. Ponad 90% objętości komórki roślinnej może zajmować duża wakuola centralna wypełniona wodą, zapasowymi substancjami odżywczymi, solami, barwnikami i zbędnymi produktami metabolizmu. Wakuola ta może więc służyć jako przedział magazynujący związki nieorganiczne, a także białka w komórkach nasion. Rośliny nie mają organów usuwających toksyczne metabolity, toteż odpady te mogą ulegać w wakuoli recyklizacji. tj. powtórnemu wykorzystaniu, lub też gromadzeniu w postaci niewielkich kryształów. Wakuole mogą również pełnić w roślinie funkcję obronną, która polega na magazynowaniu w wakuolach roślinnych związków szkodliwych dla roślinożerców. Wakuole roślinne, podobnie jak lizosomy, są zdolne do degradacji niepotrzebnych organelli i innych składników komórki. Są również ważne w utrzymaniu ciśnienia hydrostatycznego (turgoru) w komórce roślinnej.